234.5.CHÙM THƠ VĂN VIẾT VỀ MÙA THU 2018.
15. KỶ NIỆM NGÀY MẤT CỦA HỒ CHỦ TỊCH.
Năm
1969, Hà Nội đang trong tình trạng chống “chiến tranh phá hoại” của Mỹ. Nhân
dân ta chịu biết bao khó khăn. Hạt gạo làm ra phải xẻ làm tư, một cho chiến trường
miền Nam, thường gọi là chiến trường B, một cho chiến trường C (Lào), một cho
chiến trường K (Campuchia). Phần ít ỏi còn lại cho miền Bắc đang xây dựng chủ
nghĩa xã hội.
Hà
Nội lúc này chưa có truyền hình (TV). Đài Truyền thanh Hà Nội chỉ phát thanh bằng
đường dây trực tiếp. Nơi công cộng thì có loa, công suất lớn, vừa để nghe tiếp
âm của Đài Tiếng nói Việt Nam, vừa thông tin tin tức thời sự của thủ đô, vừa làm
nhiệm vụ thông báo khi có máy bay địch xâm phạm bầu trời Hà Nội. Mỗi hộ dân đều
được gắn một cái loa ga-len không có nút tắt mở. Đến giờ thì tự động phát, hết
giờ thì tự động tắt. Thường ngày, nhạc hiệu của Đài Truyền thanh là bài Người
Hà Nội của Nguyễn Đình Thi.
Sau
lễ mừng Quốc khánh, tôi không nhớ rõ là ngày 3 hay 4 tháng 9 thì từ buổi phát
thanh buổi sáng phát đi bản tin. Nhưng lạ thay, không phát bài Người Hà Nội mà
mở đầu bằng bài Chiêu hồn tử sĩ. Bài hát này có từ hồi năm 1945, sau này lấy
làm nhạc hiệu cho những buổi lễ long trọng trong phần nghi thức. Đầu lễ là Quốc
ca, thứ đến là bài Ca ngợi chủ tịch Hồ Chí Minh rồi đến phút mặc niệm thì tấu
lên bản nhạc Chiêu hồn tử sĩ.
Tiếng
người phát thanh viên Đài Tiếng nói Việt Nam dường như bị đứt quãng, nghẹn
ngào. Sau nhạc hiệu của Đài là đến bản Chiêu hồn tử sĩ. Phát thanh viên đọc bản
Thông cáo đặc biệt. Thông cáo đặc biệt của Ban Chấp hành trung ương Đảng Lao động Việt Nam, Ủy
ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Chính phủ nước Việt-nam dân chủ cộng hòa và
Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vô cùng đau đớn báo
tin để toàn Đảng và toàn thể nhân dân Việt Nam biết: đồng chí Hồ Chí Minh, Chủ
tịch Ban Chấp hành trung ương Đảng Lao động Việt Nam, Chủ tịch nước Việt Nam
dân chủ cộng hòa, đã từ trần hồi 9 giờ 47 phút ngày 3-9 năm 1969, sau một cơn
đau tim đột ngột rất nặng, thọ 79 tuổi.
Tôi
xúc động nói với nhà tôi: Thế là Bác Hồ đã ra đi. Hai cháu Triệu Quang và Thúy
Ngọc cùng thức dậy và cùng khóc. Mấy gia đình cán bộ bên cạnh cũng khóc. Không
khí tang thương bao trùm ngôi nhà 59 Hàng Đào. Trên đường tới cơ quan, khi
ngang qua bờ hồ Hoàn Kiếm tôi thấy rất đông đồng bào ta tụ tập quanh những chiếc
loa công cộng để theo dõi tin tức Hồ Chủ tịch từ trần. Nhiều tiếng khóc! Nhiều
dòng nước mắt tuôn chảy, trong khi trời vẫn mưa.
***
Sau
ngày tang lễ 9/9/1979, các báo đăng nhiều bài thơ tưởng nhớ Người. Đặc biệt, hầu
như những tờ báo lớn như Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Hà Nội mới đều đăng bài
thơ Bác
ơi của Tố Hữu. Bài thơ mở đầu bằng những câu:
Suốt mấy hôm rày đau tiễn
đưa
Đời tuôn nước mắt, trời
tuôn mưa…
Nhà
thơ Thu Bồn ở tận trong Nam cũng khóc Bác:
Có người thợ dựng Thành
Đồng
Đã yên nghỉ tận sông Hồng
mẹ ơi…
Bài
thơ của tôi Để Người đi cho lòng được thảnh
thơi cũng được đăng báo ngày ấy và sau này được đưa vào sách Khúc hát những dặm đường do Nhà Xuất bản
Quân đội nhân dân ấn hành:
Đại bác nổ từng hồi đưa
tiễn Bác
Tiếng súng rền như xé
ruột xé gan
Bác đi rồi ơi nửa nước
miền Nam
Hai mươi năm trời chỉ
lo đánh giặc
Quét sạch thù cho chóng
ngày gặp mặt
Nỗi nhớ mong đếm từng
phút từng giây!
Đau thương nào sánh được
nổi đau này
Ta không khóc mà lòng đầy
nước mắt
Ngọn cờ Bác trao cùng
nhau giữ chặt
Để Bác đi cho lòng được
thảnh thơi
Người đi rồi cả thế giới
buồn đau
Bầu bạn tiếc thương,
quân thù kính phục
Hỡi những ai còn kiếp đời
tủi nhục
Đưa tiễn Người chớ để lệ
tràn mi
Ơi anh em Âu – Á – Mỹ -
Úc – Phi
Giờ phút này xiết chặt
thêm đội ngũ
Trước mặt ta bao mưu
thù còn đó
Đoàn kết lại cả bốn biển
năm châu
Để Người đi cho lòng nhẹ
nỗi đau
Đại bác nổ từng hồi đưa
tiễn Bác.
Hà Nội 9-1969
Bên bờ Phước
Long Giang, 9 giờ 47 phút ngày 2/9/2018.
Nhà thơ Xuân
Bảo
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét