Tham
luận
NỔI ĐÌNH NỔI ĐÁM VỀ TỜ VĂN NGHỆ
ĐỒNG NAI
của nhà thơ họa sĩ Phan Huyền Tùng
Cuộc họp Tổng kết
công tác và bàn Triển khai nhiệm vụ của Hội Văn học- Nghệ thuật (VHNT) Đồng Nai diễn ra ngày 28-2-2013 có
một nét rất mới là ai muốn phát biểu thì phải gửi bài phát biểu
của mình đến Ban Thường trực Hội trước để tiện “ sắp xếp thời gian”.
Thực sự đây là cách “ kiểm duyệt”, không cho những ý kiến trái chiều
được nói trong hội nghị ?!
Hội nghị có cả
thảy 108 người dự, trong đó khách mời có nhạc sĩ Ca Lê Thuần,đại
diện Ủy ban TW các hội VHNT Việt Nam, ông Huỳnh Tới, Trưởng ban Tuyên
giáo tỉnh ủy Đồng Nai, ông Quang, phó giám đốc Sở Văn hóa- Thể
thao-Du lịch tỉnh.( 3 vị). Đài Phát thanh Truyền hình Đồng Nai và báo
Đồng Nai ( 4 vị) Nhân viên văn phòng có mặt 6 người , thiếu nhạc sĩ
Thi Đường-phó văn phòng Hội.( 6 người).Như vậy số hội viên của Hội
VHNT Đồng Nai hiện diện 95 người, chưa quá bán theo danh sách mà Hội
công bố.
Chương trình nghị sự
thì nhiều. Ở đây , tôi chỉ trích ra một sự kiện tương đồi hy hữu, là
vì sao Ban Thường trực đã đon trước sự việc lại để một bài phát
biểu ( cũng gọi là tham luận) lọt lưới? Đó là bài phát biểu của
họa sĩ kiêm nhà thơ Huyền Tùng.
Huyền Tùng là hội viên Văn nghệ Hà Nội
chuyển về từ năm 2002. Ông cùng quê nhà thơ Tế Hanh, nhò hơn Tế Hanh 13
tuổi. Từ năm 1948 Tế Hanh đã bày vẽ, sửa chữa và cho đăng thơ (Huyền
Tùng) trên báo Văn nghệ Liên khu 5 và báo Quảng Ngãi. Rồi từ năm 1954
phần ai nấy tập kết. Đến năm 1961 trở đi 2 thày trò lại ở gần nhà
nhau tại thủ đô Hà Nội. Thày Tế Hanh công tác Hội Nhà Văn, còn ông
Huyền Tùng công tác bên Ban Tuyên giáo. Năm 1962 nhà thơ Huyền Tùng
nhận Giải thưởng Mao Trạch Đông bài thơ Tình hữu nghị, có công góp ý
của nhà thơ Tế Hanh. Đấy là lời Tự bạch
của nhà thơ Huyền Tùng.
...............................................................................
...............................................................................
Tham luận
VÌ SAO TẠP CHÍ VĂN
NGHỆ ĐỒNG NAI CHẤT LƯỢNG NGÀY CÀNG ĐI XUỐNG
?
 |
Nhà thơ họa sĩ Phan Huyền Tùng
Hội trường Thư viện Tỉnh Dồng Nai, sáng 28-2-2013
|
…Tôi đã chuẩn bị
dẫn chứng để nói chuyện lâu nhưng vì thời gian Hội nghị tổng kết
2012 có hạn nên xin nêu vài lý do chính mà thôi.
Tạp chí VNDN,từ 1998
trở về trước hình thức tuy xấu song nội dung tốt. Lúc ấy Tổng biên
tập là nhà văn Hoàng Văn Bổn. Khi anh mất thì phó tổng biên làm
nhiệm vụ tổng biên tập là nhà văn Khôi Vũ. Mãi tới Đại hội IV
Nguyễn Nam Ngữ mới về Hội và làm luôn chức tổng biên tập VNDN. Sau
đó một thời gian Khôi Vũ xin nghỉ việc để ở nhà viết sách thiếu nhi
theo hợp đồng của Nhà xuất bản.Nhớ lại thời ấy chất lượng bài vở
được lưu ý hàng đầu. Ví dụ : tạp chí số 14 tháng 10/2003 đăng bài
thơ CA BA của tôi, dù chưa có ban biên tập nhưng các đồng chí ấy đã
chữa 1 từ làm tăng ngay chất lượng bài thơ. Đến giờ tôi còn cám ơn
mãi mãi.Cụ thể :
…Có
anh lính trẻ xa nhà
Trên
đường về thăm trên đường công tác
Lòng
hồ hởi vừa đi vừa hát
Tìm
người yêu đang ở ca 3
Mai
ngày biền biệt cách xa…
Được chữa lại là hồ
vọng. Ôi quá hay, từ quá đắt !
Tạp chí VNDN từ
ngày được cải cách đến nay, hình thứ đẹp hơn, dày dặn hơn, giấy tốt
hơn, tranh ảnh in sắc sảo hơn nhưng chất lượng bài vở càng ngày càng
đi xuống, bởi thế các cây bút kỳ cựu chán chẳng gửi bài !
Sau nửa năm nhùng
nhằng Nguyễn Nam Ngữ mới chịu bàn giao chưc tổng biên tập cho Đàm Chu
Văn. Đàm Chu Văn kéo theo ông bạn
thân Đỗ Minh Dương là nhà báo “được
cho” nghỉ việc của báo Đồng Nai. Ghi tên đàng hoàng : biên tập THƠ.
Chao ôi ! Ngôn ngữ báo chí khác xa ngôn ngữ văn học. Không thể một nhà
báo ( tức là biết chữ) chữa nổi thơ của nhà thơ mà chưa có ý kiến
của nhà thơ. Tôi chưa thấy đâu mà dám tùy tiện như Đồng Nai. Ở các nhà xuất bản thấy bài
nào,từ nào trong bản thảo họ chưa ưng ý thì gọi điện ngay cho tác
giả trao đổi. Xuân Diệu bảo
rằng từ ngữ của THƠ sáng lung linh, ý nghĩa sâu sắc, cho nên có khi
ông thao thức hằng 2, 3 đêm để thay 1 từ trong bài thơ. Đúng thế, năm
2005 Tập thơ Chiều mưa thành phố của tôi do Nhà
Xuất bản Văn Nghệ xuất bản. Trong tập thơ hơn 80 bài có 1 bài dùng 2
từ họ chưa ưng ý, thế là 3 lần gọi điện thoại để gặp tôi trao đổi rồi họ mới cho in. Các
tòa soạn Văn nghệ các tỉnh cũng trân trọng bài, nhát là THƠ của tác
giả gửi đến. Thậm chí không sai từ song 1 dấu phẩy thừa giữa câu, họ
cũng gọi điện trao đổi với tác giả.
Người biên tập là
bậc thầy của tác giả, chứ ở đây chưa đáng học trò mà lộng quyền dạy bảo các các bậc thầy là mất nết, là suy vong, là ô nhục
là láo cá ! Chỉ có tòa soạn Văn nghệ Đồng Nai, mới mài dao cùn
thản nhiên cắt xén, thiến hoạn thơ văn! Làm cho tác giả bị xuống cấp
1 cách oan uổng khi tạp chí đã phát hành cả nước.
Cụ thể: Bài
thơ LY TÌNH của tôi đăng tập thơ dày 150 trang, nguyên gốc HƯƠNG QUÊ ,
trang số 10 (kèm bản photo), thì Văn nghệ Đồng Nai số 38 tháng 9 và
10/2007 cắt xén thành thế này, đăng trầng. Tôi đọc xong chán nản rã
rời! (kèm bàn photo). Từ ấy chẳng muốn góp bài nữa. Nhưng rồi nghĩ
lại lớp văn nghệ già từng trải mà rút lui e rằng tội cho nền văn
nghệ tỉnh Đồng Nai!
Nhân kỷ niệm
VNDN bộ mới, tòa soạn (cô Thu Hằng) có đặt bài góp ý 2 văn nghệ sĩ:
nhà văn Khôi Vũ và tôi Huyền Tùng. Tôi góp chí tình nhiều sự việc,
nhưng đoạn góp cho biên tập thì bị cắt xén không đăng. Đó là tạp chí
số 49 tháng 7 và 8/2009. Bài tôi đăng trang 80. Ngựa non háu đá quen rồi !
Cụ thể đến
năm 2012 trong lần đi thực tế về Giáo dục và Nhà trường , bài TẤM
LÒNG, tặng Mẫu giáo Hướng Dương Biên Hòa, trường đạt chuẩn quốc gia,
nhà báo Đỗ Minh Dương cũng tùy tiện cắt chữa xệch xoạc cho đăng trong
tạp chí mà tác giả không hề hay biết! Việc này có vi phạm quyền
tác giả không? (bàn photo kèm theo). Có điều đáng lên án ở bài này là ý tác giả:
…Biên Hòa bát
ngát, trường Hướng Dương tỏa huơng
thì Dương (dê) chữa lại rất tục tĩu thế
này:
…Biên Hòa nắng
gió mênh mông
Cô, trò mẫu giáo mở lòng “ Hướng Dương”
Nắng gió
giống Miền Trung thì còn đâu là đất lành chim đến đậu nữa ? Nhưng
nặng hơn là câu kết bài thơ. Mở lòng ra tức là phanh áo, dạng háng
rộng ra để đón lấy, hướng về “DƯƠNG’ vì Minh Dương cho Hướng dương
trong ngoặc kép!
Thậm chí! Bài
“ SUY TƯỞNG MÙA THU “ của Huyền Tùng – Bài này đã giao lưu thơ với
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết Tết Tân Mão trong chuyến thăm Đồng
Nai. Chủ tịch đã khen mà Văn nghệ Đồng Nai còn dám chữa lại một
cách ngô nghê, khờ khạo:
Trong bài thơ
có đề cập đến 2 tác phẩm là bài ca “ ĐẤT NƯỚC “ – Vì tôi thấm thía
câu : “ Ba lần mẹ tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ, các anh
không về mình mẹ lặng im” và bài hát: “Cuộc đời vẫn đẹp sao, tình
yêu vẫn đẹp sao”
Tôi viết: Em
hát bài ca ĐẤT NƯỚC
Anh ngân khúc nhạc CUỘC ĐỜI
Thì chữa chữ
“ngân” thành “ngâm”
Thơ mới ngâm
chứ nhạc ai ngâm? Văn nghệ Đồng Nai cứ đi hỏi cả nghành âm nhạc cả
quốc tế đi!
Còn các nhà
thơ khác thì bị chữa sai mà chỉ tụm 5 tụm 7 phiền hà nhau mà thôi,
nếu góp ý trong các cuộc họp, thì coi chừng bài gửi đến sẽ bị vứt
sọt rác cho biết thề nào lễ độ!
Xin dẫn bài
VỀ THĂM ĐẤT TỔ của Xuân Từng bị chữa sai be bét làm tác giả rũ
riệt chán chường (photo đính kèm). Tôi chỉ nêu ra một dẫn chứng nhỏ.
Câu đầu Xuân Từng viết :
Ngàn dặm
đường xa, con về Phú Thọ
Vái lạy tổ
tiên, viếng mộ vua Hùng
VNDN đã chữa :
Phú Thọ thành Phong Châu.
Vần âu( phong châu) không thể nối với vần
ùng ( vua Hùng ) được. Thế mà các vị biên tập VNDN lại sửa thơ người
khác được mới là tài !? Cho nên, theo tôi ông Đàm Chu Văn lẫn ông Đỗ
Minh Dương hãy rời khỏi tạp chí VNDN là vừa. Không thì nhục lắm!
Trên đây là
nguyên nhân thứ nhất.
Còn nguyên nhân
thứ 2 : Đã nhiều năm Tỉnh nhà cố chạy kinh phí để phát hành mỗi
tháng một số tạp chí mà chưa được cho nên ứ bài viết của 300 hội
viên làm cho anh em chán chường.
Thế mà!
Hai tháng một
số lại ưu tiên đăng bài các nơi, gạt bài của hội viên ra rìa dù
những bài này hơn nơi khác gửi tới. Mà lưu ý, bài tác giả ngoài là
những người có vị trí nhất định của tòa soạn họ để lãnh đạo Hội
Đồng Nai được họ đăng trả ơn, nhuận bút cao, đều đều sòng phẳng, lợi
dụng phương tiện Nhà nước thu lợi cho mình
Có tác giả
ký nhiều bút danh , tự mình có quyền chọn 2,3 bài của mình đăng tạp
chí để lấy nhuận bút. Tôi theo dõi 10 năm qua , mỗi tác giả ngoài tỉnh
được đăng 2,3 bài một lúc trên Văn nghệ Đồng Nai và bào Khuyến học
và Giáo dục Đồng Nai ( trùng nhau); có thể họ chỉ lấy nhuận bút 1 bài còn thì người ở đây
hưởng trọn. Cùng lúc ấy người ở đây cũng được họ đăng cho cả chùm
thơ trên báo của họ.
Cứ mánh khóe
theo cách này thì khỏe re, tiền nhiều mà không đổ mồ hôi như nhạc
sĩ. Mai Duy Đức hàng ngày đi bộ bán vé số kiếm ăn, kiếm tiền dành
dụm làm đĩa nhạc. Hoan hô Duy Đức là một văn nghệ sĩ cao thượng!.
Đấy văn nghệ
sĩ thời này khó sống vì nghề nên nghĩ ra nhiều mưu mẹo làm tiền như
lời ông Ca Lê Thuần – Phó chủ tịch Ủy ban tòan quốc các Hội Văn học
Nghệ thuật Viêt Nam nói trong tổng kết Hội Văn nghệ Đồng Nai sáng
28/02/2013
Rút lại trình
độ nhà báo biên tập thơ được lăng xê Lục bát Minh Dương nổi tiếng thế
này : Câu kết của Bài NÉM ( ĐMD đăng Giáo dục Khuyến học sở Giáo
dục và Hội Khuyến Học Đồng Nai số Xuân Quý Tỵ)
“ Ngàn vàng
mua được chút danh
Chắc chi đổi
được cái danh … thành Người”
Vần lục bát
là thế! Và ý nghĩa câu thơ cũng ám chỉ tác giả chăng?
...............................................
...............................................
Kính
mời bạn đọc đón xem những lời bình về bản tham luận này vào những
bài tiếp theo. Sau khi
nghe phát biểu của Trưởng ban Tuyên giáo tỉnh ủy Huỳnh Tới, “chia sẻ”
tâm tư, thực sự là ông Huỳnh Tới muốn nhắc khéo với Huyền Tùng và
an ủy nhà thơ Đỗ Minh Dương không vì bài phát biểu này mà nhụt chí.
Như thế thì trước sau rồi tạp chí
VNDN sẽ“vũ như cẩn” mà thôi.
Mời
các bạn đón xem kỳ tới : Một
Hội đồng biên tập quái dị nói
về Ban biên tập tạp chí Văn nghệ Đồng Nai hiện nay
TNTS.
TNTS.
