151.VỀ MIỀN SÔNG NƯỚC CỬU LONG
Ký sự
7. LỊCH SỬ MỘT MIỀN ĐẤT TẬN CÙNG TỔ QUÔC.
Sách Gia Định Thành Thông Chí của Trịnh Hoài Đức có
chép "Thời Gia Long,những giồng đất cao ráo ở ven sông Ông Đốc, sông Gành Hào, sông Bảy Háp và một vài phụ lưu mới có người khai khẩn, lập thành xóm,ấp.Tuy vậy, đến thời Tự Đức, Cà Mau vẫn là vùng rừng đước,vẹt, tràm,không mấy ai đến lập nghiệp vì thiếu nước ngọt và ruộng quá nhiều
phèn".
Tên gọi Cà Mau (chính
tả cũ: Cà-mâu) được hình
thành do người
Khmer gọi tên vùng đất này là "Tưk Kha-mau" (tiếng Khmer:), có nghĩa là nước đen. Nước đen là màu nước đặc trưng do lá của thảm rừng tràm U Minh bạt
ngàn rụng xuống làm đổi màu nước.Cà Mau là xứ đầm lầy ngập nước, có nhiều bụi
lác mọc tự nhiên và hoang dã.Chính vì lẽ đó từ thuở xưa đã có câu ca
dao.
Cà Mau là xứ quê mùa
Muỗi bằng gà mái, cọp tùa bằng trâu
Vào
năm 1808, năm Gia Long thứ 7, đổi tên đạo Long Xuyên thành huyện Long Xuyên,thuộc trấn Hà
Tiên.Năm 1825, năm Minh Mạng thứ 6, nhà Nguyễn đã đặt ra một quan tri huyện để cai trị.
Năm 1867, thực dân Pháp thành lập hạt Cà Mau gồm huyện Long Xuyên cũ. Sau đó, ngày 1 tháng 8 năm 1877, Pháp lại giải thể hạt Cà Mau, nhập
vào hạt Rạch Giá.Cà
Mau gồm 2 tổng Quảng Xuyên, Quảng Long và các làng Tân Lộc, Tân Lợi, Tân Phú,
Thới Bình của tổng Long Thủy.
Năm 1882,chính quyền Pháp lấy một phần đất Bạc Liêu thuộc tỉnh Sóc
Trăng, một phần đất Cà Mau thuộc Rạch Giá hợp thành tỉnh Bạc
Liêu. Cà Mau là một quận của tỉnh Bạc Liêu, quận lỵ
đặt tại làng An Xuyên thuộc tổng Quảng Long.
Năm 1903, Pháp lập đại lý hành chính Cà Mau gồm 3 tổng Quảng
Long, Quảng Xuyên, Long Thủy. Năm 1911,Toàn quyền Đông Dương quyết
định đưa thành quận Cà Mau thuộc Bạc Liêu.
Năm 1956,chính quyền Ngô Đình Diệm lấy
quận Cà Mau và 4 xã của quận Giá Rai thành
tỉnh Cà Mau, tỉnh
lỵ ban đầu có tên là Cà Mau..Tỉnh Cà Mau được đặt tên mới là tỉnh An Xuyên, còn tỉnh lỵ đổi tên là Quảng Long. An Xuyên chính là tên của làng sở tại
trước kia thuộc tổng Quảng Long, vốn là nơi đặt quận lỵ quận Cà Mau
trước năm 1956. Lúc này, xã An Xuyên cũng được đổi tên
thành xã Tân Xuyên thuộc quận Quảng Long và là nơi đặt tỉnh lỵ Quảng Long
của tỉnh An Xuyên.
Tỉnh Cà
Mau, có 12 tôn giáo khác nhau.Đứng
đầu là đạo Cao Đài, thứ
nhì là Công giáo, Thứ ba là Phật giáo. Các tôn giáo khác có từ vài chục người đến ngàn người như Tin lành, Tịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam, Phật Giáo Hòa Hảo, Hồi giáo, Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Minh Sư Đạo, Đặc
biệt đạo Bửu Sơn Kỳ Hương chỉ có 3 người,đạo Bahá'í chỉ có 2 người.
Sau ngày 30 tháng
4 năm 1975,thời kỳ quân quản vẫn
duy trì tên
tỉnh Cà Mau cho đến đầu năm 1976. Cà Mau
và tỉnh Bạc Liêu hợp nhất với tên gọi ban đầu là tỉnh Cà
Mau - Bạc Liêu.
Ngày 10 tháng 3 năm 1976, tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu được đổi tên thành tỉnh Minh Hải, thị xã Bạc
Liêu đổi là thị xã Minh Hải.Tỉnh Minh Hải có hai thị xã Minh Hảivà thị xã Cà Mau
***
|
8. TRÊN CON ĐƯỜNG MỚI QUỐC LỘ IA.
Toàn
cho xe chạy ra con đường chính băng ngang qua thành phố.Đó chính là con
đường số 1 ngày trước, nối liền Tổ quốc Việt Nam từ Mục Nam Quan (sau này đổi
là Hữu Nghị Quan) đến mũi Cà Mau.Xe chạy lên một cây cầu lớn. Bất giác tôi nhớ
về một chuyện: Hồi đó, cách đây hơn 20 năm, khi xe đến giữa cầu tôi bảo cậu
Phạm Hoàng Thanh, cho xe dừng lại để tôi chụp ảnh. Mấy chú công an giao thông
thỏi còi lỗi vi phạm luật giao thông vì xe dừng lại giữa cầu.Anh Út Nghệ xuống
xe và nói gì đó với công an. Thế là hai chú chia ra đứng hai đầu mũi xe của
chúng tôi, chỉ huy luồng xe và người qua lại trên cầu. Tôi chụp ảnh xong đến
cảm ơn hai chú công an.Rồi xe tiếp tục chạy ra bến tàu đò Minh Hải. Chúng tôi
xuống tàu và Thanh lái xe trở về nhà khách Tỉnh ủy.
Trần Chí Thiết hướng dẫn Toàn cho xe
chạy vào đúng con đường Quốc lộ IA, phía tay trái có cột cây số đề NĂM CĂN-52
KM. Như vậy lần đi này chúng tôi không phải đi tàu đò nữa mà đi thẳng một mạch
trên con đường thiên lý Bắc Nam.
Quốc lộ IA này chạy song song với sông
đào Cà Mau – Năm Căn.Trần Chí Thiết nói rằng dân hai bên đường rất biết ơn cố
Thủ tướng Võ Văn Kiệt – người đã có công rất lớn trong việc chỉ đạo và thúc
giục Bộ Giao thông Vận tải khẩn trương làm con đường này.Họ còn có nguyện vọng muốn
dựng đền thờ để thờ hay chí ít cũng xây nhà bia tưởng niệm cố Thủ tướng.
Trước Tết Ất Mùi vừa qua, ngày 7 tháng 2
năm 2015, một sự kiện đặc biệt quan trọng đối với người dân nơi cuối trời
phương Nam.Đó là Lễ khánh thành cầu Năm Căn, cầu Kênh Cái Tắt, cầu Sáu Nạn, cầu
Trại Lưới và thông xe kỹ thuật đoạn từ thị trấn Năm Căn đến đầu cầu Năm Căn.
Cầu Năm Căn có chiều dài 800m,
có bề rộng 12m với tổng mức đầu tư gần 650 tỷ đồng và được thi công trong 18
tháng.Cầu Kênh Cái Tắt có chiều dài 440m, bề rộng 12m và thời gian thi công là
24 tháng.Cầu Sáu Nạn có chiều dài 175m, bề rộng 12m, thi công trong 8 tháng.Cầu
Trại Lưới có chiều dài 240m,bề rộng 12mét.
Đoạn đường bộ từ thị trấn Năm Căn đến đầu cầu Năm Căn có chiều dài
8,1 km với tốc độ thiết kế 80 km/h trong thời gian 20 tháng (mới thi công 10
tháng, cơ bản xong nền hạ, hiện đang trong giai đoạn gia tải chờ lún theo quy
trình thiết kế).
Tất cả các cầu nằm trên đoạn tuyến từ thị trấn Năm Căn đến cầu Năm
Căn được xây dựng vĩnh cửu bằng bê tông
cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực. Dự án đoạn đường bộ Năm Căn - Đất Mũi và dự án cầu Năm Căn
là công trình trọng điểm giai đoạn 2 của đường Hồ Chí Minh, giữ một vai trò đặc
biệt quan trọng trong việc phát triển kinh tế-xã hội của 2 huyện Năm Căn, Ngọc
Hiển.
9. PHAN NGỌC HIỂN – NHÀ CHÍ
SĨ CÁCH MẠNG
Những lần tôi về Minh Hải
trước đây chưa có tên huyện Năm Căn.Ngày 17 tháng 11 năm 2003, huyện Ngọc Hiển
được tách ra thành lập thêm huyện mới Năm Căn.Huyện Ngọc Hiển mang tên người
thày giáo anh hùng thời chống Pháp tên là Phan Ngọc Hiển –Nhớ về Phan Ngọc Hiển
là nhớ về Khởi nghĩa Hòn Khoai cùng thời điểm với Nam Kỳ khởi nghĩa đã bị thực
dân Pháp nhấn chìm trong biển máu.Phan Ngọc Hiển sinh năm 1910 tại Cần Thơ,là
con út trong gia đình, cha là Phan Văn Vinh và mẹ là Trương Thị Cự,anh là Phan
Văn Thới và chị là Phan Kim Sa. Cha mẹ mất lúc Phan Ngọc Hiển mới 10 tuổi và được
người cậu ruột Trương Quang Đẩu nuôi nấng dạy dỗ.Năm 1931,Phan Ngọc Hiển tốt
nghiệp Trung cấp Sư phạm,rời Cần Thơ ông về Rạch Gốc (giờ đây Rạch Gốc là thị
trần huyện lỵ của huyện Ngọc Hiển), mở trường dạy học.Cuối năm 1935, Phan Ngọc
Hiển làm phóng viên cho tờ Tân Tiến.
Đến cuối năm 1937, Xứ ủy Nam Kỳ điều ông về Sài Gòn, bổ nhiệm vào ban biên tập
tờ Liên đoàn Lao động của Công hội Đỏ
Nam kỳ. Thời kỳ Mặt trận Bình dân Pháp thắng thế ở nước Pháp cũng là lúc ông được
tổ chức đảng điều về lại Rạch Gốc, trực tiếp lãnh đạo và tổ chức cuộc nổi dậy ở
Hòn Khoai vào ngày 13 tháng 12 năm 1940.Cuộc khởi nghĩa thất bại,”10 chiến sĩ
Hòn Khoai” trong đó có ông bị xử bắn tại sân vận động thị trấn Cà Mau vào ngày
12 tháng 7 năm 1941.
Ngọn Hải đăng Hòn Khoai
|
Phan Ngọc Hiển, vừa là nhà giáo vừa là nhà văn kiêm nhà báo cách
mạng xuất sắc, người chiến sĩ cộng sản kiên cường đã lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa
Hòn Khoai ngày 13 tháng 12 năm 1940.Ông hy sinh vì nền độc lập của dân tộc
lúc 31 tuổi. Ngày 13 Tháng 12 đã trở thành Ngày Truyền thống của quân và dân
Minh Hải, nay là Cà Mau.
Tên tuổi của người chiến
sĩ cộng sản kiên cường sống mãi với non sông đất nước, với biển trời bao la của
đất mũi Cà Mau và của Hòn Khoai!
|
Đứng trên Vọng
Hải Đài nhìn về phía Biển Đông chúng ta thấy rất rõ hòn đảo này.Hòn Khoai (tên cũ là Đảo Giáng Hương, Ile Independence, Poulo Obi).Đảo cách đất liền 14, 6 km.Quần đảo bao gồm 5 hòn đảo nằm kề nhau: Hòn Khoai,
Hòn Sao, Hòn Đồi Mồi, Hòn Đá Lẻ, Hòn Tương với tổng diện tích 4 km2. Đảo cao
nhất có độ cao 318m. Hòn Khoai là đảo đá, đồi và rừng nguyên sinh còn gần như nguyên vẹn với nhiều loại gỗ
quý, nhiều nhất là gỗ sao và một quần thể động thực vật phong phú, phong cảnh
thiên nhiên hoang dã.Trên đảo có
một ngọn tháp hải đăng. Cư dân
sinh sống chủ yếu bằng nghề đánh cá.
Hiện đang
có dự án du lịch sinh thái đảo Hòn Khoai, rộng 700 hecta do nước ngoài tài trợ.Và tỉnh đã trình Chính phủ Dự án Siêu cảng tổng hợp Hòn
Khoai với mức đầu tư khoảng 2,5 tỷ USD.
***
10. NĂM CĂN LÀ 5 CÁI TRẠI ĐÁY CỦA CHỆT HỘT.
Còn cái tên Năm Căn là xuất phát từ câu
truyền miệng trong dân gian: Cách đây hơn 200 năm có một người Hoa tên là Chệt
Hột đến đây dựng lên 5 căn trại đáy,trên bờ thì làm rẫy.Công việc làm ăn phát đạt.Người
Hoa và người Việt tụ về đây, lâu dần trởi nên đông đúc,trù phú.Vì có vị trí thuận
lợi về đường sông nên ghe xuồng thường xuyên qua lại nơi này và người ta căn cứ
vào dấu hiệu đây là dãy 5 căn xuất hiện đầu tiên để gọi tên, lâu ngày thành địa
danh “Năm Căn”.
Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng và các đại biểu cắt băng khánh thành cầu và
thông
xe kỹ thuật đoạn đường từ thị trấn Năm Căn đến cầu Năm Căn.
|
Việc các công trình cầu, đường vượt sông ngòi, kênh rạch này được khánh
thành và đưa vào khai thác sẽ nối thông đường Hồ Chí Minh đoạn từ thị trấn Năm
Căn đến Đất Mũi.Riêng đối với cầu Năm Căn - cây cầu lớn nhất, được xây dựng
bằng công nghệ hiện đại nhất,có ý nghĩa vô cùng lớn lao, đó là cây cầu vượt
sông Cửa Lớn, nối đôi bờ của 2 huyện Năm Căn - Ngọc Hiển, đồng thời là một điểm
nhấn đưa đường Hồ Chí Minh, tuyến đường bộ đầu tiên đến trung tâm huyện Ngọc
Hiển và không xa nữa, đến cuối năm 2015 sẽ thông xe đến Đất Mũi.
Như
vậy, thời xa xưa khi ông cha ta đi mở đất về phương Nam, con đường thiên lý này
mang tên là đường cái quan chỉ dùng
cho người đi bộ và ngựa trạm. Thời Pháp thuộc đường này mang tên Con dường số
1,gọi theo tiếng Tây, là “Rút oong”, (Route N01), xuất phát từ Mục Nam
Quan ở kilômet 00 nằm trên biên giới Việt Trung tại xã Bảo Lâm, huyện Cao Lộc, tỉnh
Lạng Sơn và chỉ đến thị trấn Năm Căn ở kilômet 2301 +340 là kết thúc.Và nếu như
tính theo kiểu đo bằng Google Maps thì chỉ có 2283 km. Con đường này đi qua 31
tỉnh và thành phố.Bình Thuận là tỉnh có độ dài nhất Quốc lộ 1A đi qua là
178,km5, tỉnh ít nhất là Bình Dương chỉ có 4,8 km. Giờ đây ta sẽ nối con đường
thiên lý này dài ra đến Đất Mũi, điểm tận cùng của đất nước. Trước mắt là phải
hoàn thiện đoạn đường 8 km + 100 từ thị trấn Năm Căn ra đầu cầu Năm Căn. Con số
độ dài Quốc lộ 1A sẽ là 2309 km +440. Hiện tại,trên toàn bộ tuyến Quốc lộ 1A có
874 chiếc cầu lớn nhỏ, tải trọng từ 25 đến 30 tấn, thảm nhựa bê-tông áp-phan,
mặt đường rộng 10 – 12 mét. Quốc lộ 1A đang được làm mới theo hướng nâng cấp
các đoạn xa đô thị, làm đường tránh tại các đô thị, làm mới trên một số tuyến
có nhiều đô thị liên tiếp. Những đoạn này được gọi tạm là Quốc lộ 1A mới.
Và
còn kéo dài thêm nữa khi con đường này ra tận cùng đất Mũi, trên bờ Biển Đông.Sẽ
là bao nhiêu cây số nữa?
***
Theo
hướng dẫn của Thiết, xe chúng tôi chạy thẳng vào sân khách sạn Du lịch Công
đoàn tại Năm Căn. Khách sạn này cũng thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh, nằm trên bờ
sông Cửa Lớn. Trong lúc chờ ca-nô ra Mũi, tôi rủ Toàn ra thăm tượng đài Hòn
Khoai – nơi hơn 20 năm trước tôi đã đến dâng hương tưởng niệm người anh hùng
Phan Ngọc Hiển.
Hòn Khoai tại thị xã Năm Căn.
|
Chiêc ca-nô 9 chỗ ngồi làm bằng chất liệu composite, lắp máy Yamaha do
tài công Quách Phú Thanh lái. Khi mọi người đã ổn định chỗ ngồi, Thanh khởi
động máy.Phía sau ca-nô gần như chìm một nửa xuống nước rồi bay vọt lên không
trung trong nháy mắt. Ca-nô trở lại bình yên trên sóng nước sông Cửa Lớn.Tôi
nhắc nhà tôi lấy khăn bịt mặt kẻo chiều về da mặt sẽ bị bong tróc (như hồi anh
Trần Mộng Cẩn ra Mũi về thì da mặt bong từng mảng).Ca-nô chạy theo bờ phải,
chui qua bụng cầu Năm Căn vừa mới đưa vào sử dụng đầu năm Con Dê này.Từ đây ra
Mũi chừng hơn 60 km.
Sông Cửa Lớn dài 58 km nối từ cửa Bồ Đề ở phía Biển Đông với cửa Ông
Trang ở vịnh Thái Lan.Trên sông Cửa Lớn có rất nhiều đáy của bà con ngư dân…
Toàn ngồi băng ghế đầu và trong tay
sẵn sàng máy ảnh. Cháu Linh Đan cùng với dì Ngọc ngồi băng thứ hai. Tôi với nhà
tôi ngồi băng cuối. Ca-nô chạy với tốc độ gần 100 km/giờ. Giữa khoảng mênh mông
trời và nước cho ta cái cảm giác con người thấy mình nhỏ bé quá trước thiên
nhiên bao la hùng vĩ. Tôi bảo tài công Quách Phú Thanh ghé lại Viên An. Viên An
đã để lại trong tôi và các anh Út Nghệ, Trần Mộng Cẩn nhiều kỷ niệm trong lần
đi trước. Hồi đó vùng đất này có câu khẩu hiệu “Con tôm ôm cây đước” nghe hay
hay.Và chính những vuông tôm quảng canh ấy đã cho người dân nhiều tiện nghi
cuộc sống:nhà cửa, tàu bè (nhà nào cũng có ít nhất là một cài vỏ lãi đề làm
phương tiện đi chuyển trên sông nước), ngư cụ và đồ dùng trong nhà. Xã Viên An
có 2 ông cán bộ xã họ Tạ (lâu ngày tôi quên mất tên) cũng nhờ vào “con tôm ôm
cây đước” mà họ sắm được cả xe con. Nhưng vì chưa có đường nhựa nên hai ông này
sắm ôtô gửi nhà bà con ở thị xã Cà Mau, khi nào cần đi công chuyện hay thăm thú
Sài Gòn thì họ đi tàu đò lên Cà Mau rồi mới lấy ôtô đi tiếp.
Viên An là xã đầu tiên ở nơi đầu sóng ngọn gió lập đền thờ Bác Hồ ngay
mấy ngày sau khi Bác mất. Đó là ngày 10 tháng 9 năm 1969, nhân dân Viên An lập
đền thờ thờ Bác. Đền được dựng lên trong rừng đước tại ngã tư Ông Bọng, ấp Ông
Trang bằng cây lá địa phương, sàn lót ván đước, có bục thờ và ảnh Hồ Chủ tịch. Việc
xây dựng và bảo vệ Đền thờ Bác Hồ trên quê hương trong lúc Mỹ-ngụy còn chiếm
đóng là một sự dũng cảm, là sự hy sinh kể cả đến tính mạng của người dân Viên
An. Sau ngày thống nhất đất nước, ngày 10 tháng 5 năm 1975, chính quyền và
người dân Viên An tổ chức dời Đền thờ Bác từ ngã tư Ông Bọng về vàm Ông Trang. Sau
nhiều lần trùng tu, tôn tạo đến nay Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành
khu Di tích lịch sử -văn hóa cấp tỉnh.
Chúng tôi tiếp tục hành trình sông nước ra
tận chót mũi Cà Mau.Ca-nô chạy len lỏi trong rừng đước quanh co.Những chùm rễ
đước như những cọng nơm bao trùm gốc cây.Những con thòi lòi, con còng… chạy
trốn gấp gáp khi bị sóng do ca-nô tạt vào bờ.Một lúc sau thì cập bến Vườn Quốc
gia Mũi Cà Mau.Vùng đất tận cùng này, một bên là Biển Đông và một bên là vịnh
Thái Lan. Khu Ramsa thứ 5 này của Việt Nam (theo Công ước Ramsa) và cũng là thứ
2088 của Thế giới.Nơi đây có cột mốc quốc gia khẳng định chủ quyền của nước ta..Trên
cột mốc xây bằng đá nâu đề dòng chữ: ĐẤT MŨI CÀ MAU.GPS 0001.MỐC TỌA ĐỘ QUỐC
GIA.Khách du lịch về đây rất đông.Ai cũng muốn chụp cho mình tấm ảnh kỷ niệm
cho nên phải xếp hàng thứ tự, lần lượt.
Lần
trước,cách đây hơn 20 năm, đoàn nhà báo chúng tôi ra đây thì khu vực này còn
hoang sơ lắm.Hồi đó,anh Út Nghệ bảo cậu Cường cho ôbo chay ra biển chừng cây số
và tắt máy để chúng tôi chụp ảnh.Từ biển khơi nhìn vào từng từng lớp lớp cây
mắm cây đước mọc theo thứ lớp, giống như những ruộng bậc thang nơi núi rừng Tây
Bắc.Bởi vì, mỗi năm phù sa bồi lắng và lấn ra biển khoảng từ 80 đến 100 mét.Tôi
lại nghĩ tới những cái đập thủy điện trên sông Mê-kông sẽ gây tác hại không nhỏ
cho lưu vực của phía cuối sông là 2 con sông Tiền và sông Hậu của chúng ta.
Mũi Cà Mau nhìn từ ngoài biển
Ở
đây, nhân dân Minh Hải (bây giờ là Cà Mau) đã có những việc làm đáng quý. Tỉnh
đã cho xây Khu Du lịch Cộng đồng, có nhà hàng khách sạn, có nơi vui chơi giải
trí. Du khách sẽ tham gia câu cua, câu cá, giăng lưới, xổ vuông tôm…Để tiện cho
du khách được nhìn thấy cả hai bờ biển đông và tây của Tổ quốc, tỉnh đã cho xây
một cái Vọng Hải đài cao hơn hai chục mét. Đứng trên Vọng Hải đài có thể nhìn
thấy Hòn Khoai. Tại khu vực này có rất nhiều quày hàng bày bán các thứ đặc sản.
Nhiều nhất là khô các loài hải sản. Các loại đũa lớn nhỏ làm bằng gỗ đước, gỗ
dà… Nhà tôi mua một hộp, có 30 đôi đũa bằng gỗ cây dà, giá gần trăm ngàn đồng, để
kỷ niệm chuyến đi.
Tại Công viên lớn, Cà Mau dựng một
tượng đài khá hoành tráng.Vẫn là ý tưởng của một con thuyền. Trên đó có ghi chú
các con số tọa độ vĩ tuyến từ 8034’ đến 9033’ vĩ bắc và 104043 đến 105025 kinh
tuyến đông.
Vợ chồng tôi chụp ảnh tại Mốc tọa độ quốc gia.GPS 0001.
Tôi chợt nhớ về bài thơ Mũi Cà
Mau của Xuân Diệu. Ông viết bài thơ này vào tháng 10 năm 1960, khi đất nước
còn bị chia cắt:
Mũi Cà Mau, mầm đất tươi non
Mấy trăm đời lấn luôn ra
biển
Phù sa vạn dặm tới đây
tuôn
Lắng lại và chân người
bước đến…
Chỉ bằng một khổ
thơ đầu, Xuân Diệu đã vẽ nên bức tranh Cà Mau xinh đẹp, tràn trề sức sống. Cà
Mau của ta đó kiên cường, hiên ngang chống chọi với ba bề sóng gió biển khơi mà
vẫn xanh tươi, trùng điệp một màu đước. Tình yêu tha thiết của Xuân Diệu đã
dành cho Cà Mau thể hiện bằng hai câu:
Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền ta đó, mũi Cà
Mau…
Nếu
đất nước mang dáng hình một con tàu thì Cà Mau chính là mũi con tàu ấy. Mũi tàu
luôn xông pha, rẽ sóng đi về phía trước bất chấp mọi bão tố, mọi gian lao thử
thách.Tôi nghĩ rằng từ trước tới nay chưa có một nhà thơ nào viết về Cà Mau hay
đến như thế. Giá như ở cái tượng đài này 2 câu thơ trên của Xuân Diệu được
trang trọng khắc vào thì sẽ tăng phần tự hào cho Cà Mau và cho cả nước biết
mấy!
Dạo
một vòng quanh chót mũi, leo lên 4 tầng Vọng Hải Đài, chúng tôi đã thấy thấm
mệt. Tôi bảo cả nhà đi ăn trưa. Trần Chí Thiết hướng dẫn vào một nhà hàng lớn
trong rừng. Đây là Nhà hàng của ông Nguyễn Văn Nhuần – một người dân từ xa đến
lập nghiệp. Dưới bến, có rất nhiều tàu và ca-nô đậu. Ngồi trong phòng ăn thấy
rõ những cây đước “rễ ngang mình, trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước”.Tôi hỏi ông
Nhuần: Nhà hàng có đắt khách không? Ông Nhuần hồ hởi: Từ khi tỉnh cho xây Vọng
Hải đài và mở khu du lịch Đất Mũi, khách về đây rất nhiều, không lúc nào ngớt. Vì
thế, mới chỉ sau 3 năm, gia đình chúng tôi đã ổn định cuộc sống. Ngoài khuôn
viên nhà hàng, chúng tôi đã sắm được ca-nô, vỏ lãi và các tiện nghi gia đình. Các
cháu đều được đến trường. Chúng tôi chúc ông làm ăn phát đạt và chia tay, mong
muốn về sau có lần gặp lại.
Quách
Phú Thanh cho ca-nô quay trở về Năm Căn chỉ trong vòng một tiếng đồng hồ. Toàn
vào khách sạn lấy ôtô và thẳng tiến về thành phố Cà Mau. Trời lắc rắc mưa. Xe
qua thành phố một đoạn thì rẽ trái trên con đướng đang thi công dang dở. Trần
Chí Thiết nói rằng đây là con đường lớn, đoạn trong nội ô mang tên người anh
hùng giải phóng dân tộc Ngô Quyền - người đã mang lại chiến công hiển hách với
chiến thắng Bạch Đằng Giang - đem lại kỷ nguyên độc lập cho Tổ quốc, chấm dứt
một ngàn năm Bắc thuộc. Tôi lại nhớ hai câu thơ trong Bạch Đằng Giang phú của
Trương Hán Siêu:…
… "Đây là chiến địa buổi trùng hưng nhị thánh bắt Ô Mã,
Cũng là bãi đất xưa thuở trước Ngô chúa phá Hoằng Thao…"
Cũng là bãi đất xưa thuở trước Ngô chúa phá Hoằng Thao…"
Đoạn từ phía ngoại ô thì mang tên
Đường tinh 961C, mở ra tuyến du lịch về mạn Hòn Đá Bạc và quê hương bác Ba Phi.
12.
THĂM NGHỆ NHÂN DÂN GIAN, BÁC BA PHI.
Những
lần về Minh Hải trước đây, tôi muốn đi thăm Bác Ba Phi, nhưng chưa có dịp, nay
thì nhân chuyến đi viết ký sự Miền Tây, tôi quyết định phải ghé lại thăm Bác Ba
Phi.Vì đây là nhân vật nổi tiếng: không là hội viên của một hội đoàn nào cả, không
là Tự lực văn đoàn, không là hội viên Hội
nhà văn Việt Nam. Thậm chí, không là gì cả đối với Cà Mau! Nhưng đối với
người dân thì Bác Ba Phi là một nhân tài, một người con thân yêu của họ, là
niềm tự hào của nhân dân miệt rừng U Minh.Tôi lại nghĩ lẫn thẫn: Các trường đại
học hiện nay (có đến gần một nghìn trường), khoa ngữ văn dạy sinh viên viết
văn. Viết văn hay là mài bút để kiếm sống. Có lần Nguyễn Tuân đã phải thốt lên
trong Tùy bút Tình Rừng: “Trước đây khoảng
một góc tư thế kỷ, ai không định làm chủ hiệu, làm nhà thầu, làm ký, làm quan, làm
vua, làm giặc thì nhảy ra làm báo, làm thơ, làm truyện. Hồi ấy ít có cây bút
nào nghĩ tới chuyện trồng cây gây rừng trong thế giới văn và nghệ. Hồi viết
lách hoàn toàn cá lẻ ấy, mạnh ai nấy làm, cái cây nào không mọc được thì rồi cứ
lụn úa đi mà chết còn cây bút nào đã sống được thì cứ thế mà bạnh gốc và lao
ngọn lên phía trên một cái rừng văn “Giời sinh”ấy. Ngày nay lớp người viết văn
xem như sướng hơn lớp trước. Nếu lớp trước tự mò lấy mà làm nghề, thì nay đã có
hẳn sự giúp đỡ, nâng niu, hướng dẫn, bồi dưỡng, người có thực chất, có chân tài
không còn phải lo cái nỗi không bắt được rễ, không nảy được chồi, không ngậm
được quả. Trông những khu rừng chính tay con người trồng lấy cây ngắn ngày, dài
ngày,càng ngong ngóng những cây to cây cao vươn ngọn lên nữa trong rừng văn
chúng ta…”
Bây
giờ có cả trường viết văn mang tên Nguyễn Du, có bộ môn ngữ văn trong trường
đại học tổng hợp Hà Nội.Thế nhưng mấy ai đã để lại cho đời những áng văn bất
hủ?! Nguyễn Trãi,Lê Thánh Tông, Đoàn Thị Điểm, Hồ Xuân Hương…đâu có phải là hội
viên hội nhà văn Việt Nam. Trong bản góp ý văn kiện đại hội đảng Cộng sản Việt
Nam lần thứ 12, tôi đã thẳng thắn chỉ ra rằng: trách nhiệm nghệ sĩ là những gì
khi các hội địa phương và các hội chuyên ngành trung ương, ăn lương từ nguồn
thuế từ người dân nộp vào ngân sách, họ đã mang lại những tác phẩm nào có giá
trị để đời cho con cháu mai sau?
***
Nghệ
nhân Nguyễn Long Phi là hậu duệ của lớp người đi khai hoang, lập ấp ở miệt rừng
U Minh nguyên sinh, vốn rất hào phóng mà cũng vô cùng khắc nghiệt. Bác Ba Phi
là một nhân vật trong văn học dân gian, là nhân vật chính trong những câu
chuyện kể về cuộc sống sinh hoạt thường ngày, nhưng được cường điệu quá đáng
như các mẩu chuyện (đã in thành sách): Rắn tát cá, Cọp xay lúa, Heo đi cày, Gác
kèo lấy mật ong, Nếp dẻo, Chọi đá làm rơi trực thăng Mỹ…
Những
câu chuyện của Bác Ba Phi, chuyện nào cũng mang lại cho người nghe trước nhất
là tiếng cười sảng khoái, mượt mà âm sắc trào lộng, rất đặc hiệu Ba Phi, đồng
thời nó còn ẩn chứa tính hào hùng của lớp người đi mở đất,ctính cách đặc trưng
Nam Bộ, tình yêu thiên nhiên và con ngườI
Nguyễn Long Phi được sinh ra tại Đồng
Tháp vào năm 1884,là con trai trưởng trong gia đình có năm anh em. Nếu gọi đúng
thứ thì phải là Hai Phi. Cũng vì loạn lạc nên gia đình bỏ xứ về vùng đất giáp
biển Cà Mau. Khi 15 tuổi mẹ ông qua đời. Ông trở thành lao động chính trong gia
đình. Năm 18 tuổi, ông bị Pháp bắt đi phu,rồi đưa ra nước ngoài làm lính lê
dương.Được mấy năm thì ông trốn sang Xiêm La, rồi về Lung Tràm cho đến cuối
đời.
Bác
Ba Phi làm tá điền cho Hương quản Tề, một địa chủ giàu có vùng Bảy Ghe. Hương
quản Tề hứa gả con gái là Ba Lữ cho Bác Ba Phi với điều kiện là phải làm công
trong 3 năm. Sau 3 năm thì Bác Ba Phi cưới được Ba Lữ. Cha vợ rất thương chú rể
vì tính tình vui vẻ, bộc trực, khẳng khái và chịu thương chịu khó làm ăn nên
Hương quản cho vợ chồng Bác Ba Phi rất nhiều đất điền. Bác rất thương bác gái
nên lấy thứ của vợ đặt cho mình. Hai Phi trở thành Ba Phi và chết danh cho đến
sau này. Bác Ba Lữ không sinh con nên bà đã đứng ra hỏi cưới vợ hai cho chồng. Bà
vợ hai sinh được một con trai là Nguyễn Tứ Hải. Không rõ vì lý do gì mà Hải mới
được 3 tuổi, bà gửi con lại cho Bác Ba Phi rồi về quê Mỹ Tho và mất ở đó. Nguyễn
Tứ Hải lớn lên, lập gia đình với Nguyễn Thị Anh và sinh được một con trai, đặt
tên là Nguyễn Quốc Trị. Trong những chuyện kể của Bác Ba Phi thì đây chính là nhân vật Thằng Đậu nổi tiếng. Và
thành ngữ “Tệ như vợ (thằng) Đậu” được dùng để chỉ những người vụng về. Bác Ba
Phi còn lấy thêm người vợ thứ ba, dân tộc Khmer, tên là Chăm và sinh được 2
người con gái.
Chúng tôi vào Kênh Ngang, ấp Lung Tràm
thăm Bác Ba Phi chỉ nhìn thấy ba ngôi mộ nằm kề nhau. Ở giũa là mộ Bác Ba Phi, hai
ngôi hai bên là hai bà vợ của Bác. Phía sau thấp thoáng mấy hàng dừa. Thấy mà
cám cảnh!
Năm 2003, Bác Ba Phi được Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam truy tặng danh
hiệu Nghệ nhân dân gian và Huy chương Vì sự nghiệp văn nghệ dân gian. Mãi tới
gần đây, ngày 10 tháng 9 năm 2015, khu lưu niệm Bác Ba Phi mới được công nhận
là Di tích lịch sử cấp tỉnh. Tại buổi lễ này,ông Dương Huỳnh Khải, tỉnh ủy
viên, giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch Cà Mau nhấn mạnh: “Khu lưu niệm
Nghệ nhân dân gian Nguyễn Long Phi được công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh là
niềm vui lớn của toàn đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Trần Văn Thời nói
chung và của xã Khánh Hải nói riêng”. Ông Khải còn hứa tiếp tục tham mưu cho
lãnh đạo tỉnh để thực hiện đề án nâng cấp, chỉnh trang diện mạo khu lưu niệm
trở thành Khu di tích lịch sử cấp tỉnh đạt chuẩn, xem đây là nơi giáo dục thế
hệ trẻ kiến thức về giá trị văn hóa dân gian, trở thành một trong những điểm
thu hút du khách trong và ngoài tỉnh.
Tôi nghĩ: Giờ này mới công nhận và có hướng
nâng cấp chỉnh trang nơi khởi nguyên một loại hình văn học độc đáo không riêng
gì của bà con Cà Mau mà là niềm tự hào chung của nhân dân Việt Nam là hơi muộn!
Tôi
in ra đây một chuyện của Bác Ba Phi để mọi người cùng thưởng lãm. Chuyện có
nhan đề là Cọp xay lúa. “Đêm hôm đó, lúc
tôi đang xay lúa, bỗng nghe hơi cọp, liền biết “ông thầy”đang rình bên ngoài. Nhờ
biết trước, tôi vừa xay lúa vừa thủ thế. Quả nhiên,trong chớp mắt cọp nhào vô
chụp tôi. Tôi liền né sang bên. Cọp lỡ đà vướng hai chân trước vào giàng xay. Thế
là nó sa đà theo vòng quay của cái cối đang quay. Thấy vậy, tôi hối bà nhà tôi
xúc lúa đổ vào cối. Đợi cho lúc cọp xay hết 20 giạ lúa, tôi liền hét lên một
tiếng thật to: “Cọp”! Nó hoảng quá, đâm đầu chạy tuốt vào rừng. Từ đó về sau
cọp “bỏ tật”bắt người ăn thịt”.
Sau khi rời Lung Tràm, dọc theo con đường liên huyện, chúng tôi đi
thăm Hòn Đá Bạc, nơi có chiến công đã trở thành huyền thoại của lực lượng công
an nhân dân Việt Nam.
13. HÒN ĐÁ BẠC VỚI CHIẾN
DỊCH CM12.
Trời càng về chiều
càng mưa nặng hạt.Toàn đưa xe vảo gửi nhà xe. Nhân viên tiếp tân điều cho chúng
tôi một chuyến xe điện đủ chỗ cho 6 người. Xe chạy qua một con đường đê biển ra
Hòn Đá Bạc. Cổng chào là hai con rồng làm bằng xi-măng cốt thép, trông khá
hoành tráng.
Đây là một cụm hòn lớn, nhỏ nằm liền kề nhau, với diện tích
khoảng gần 7 ha, bao gồm: Hòn Ông Ngộ, Hòn Đá Lẻ và Hòn
Đá Bạc. Hòn Đá Bạc chỉ cao khoảng 50 mét so với mực nước biển, có niên đại khoảng 180 triệu năm (thuộc
kỷ Jura giữa - Trung sinh).
Xuống xe, điều dễ nhận ra là nơi đây
có rất nhiều những viên đá hoa cương, xếp chồng lên nhau, với những hình thù hết sức độc
đáo. Các mảng rừng
và thảm thực vật nguyên sinh gần như nguyên vẹn. Nơi đây, có trưng bày và thờ
bộ xương cá voi, thường
hay gọi là cá Ông, dài khoảng 13 m. Con cá voi này đã bị dạt vào Kinh Chùa
ngày 20 tháng 5 năm 1995. Ba ngày sau, cá voi lụy (chết), người dân đã
làm lễ táng đem chôn. Đến năm 1996, thì đưa bộ xương về Hòn Đá Bạc và xây đền để
thờ, gọi là Lăng Ông Nam Hải. Hằng năm, lễ Nghinh Ông được tổ chức long trọng
vào ngày 23 tháng 5 âm lịch..
Theo những bậc đá tam cấp, chúng tôi lên
Tượng đài và Nhà trưng bày “Chiến thắng Kế
hoạch CM12.
Kế hoạch CM-12 là tên của một chiến dịch phản gián của Công an Nhân dân
Việt Nam. Chiến dịch này kéo dài từ năm 1981 đến năm 1988 để đập tan âm mưu của tổ chức Mặt trận thống nhất các lực lượng yêu nước giải phóng Việt
Nam do Lê Quốc Túy và Mai Văn
Hạnh cầm đầu. Tổ chức này chuyển gián điệp, biệt kích, vũ khí và tiền giả vào
Việt Nam với mục đích phá hoại an ninh quốc gia và lật đổ chính quyền Việt Nam.
Hai chữ cái CM lấy hai
chữ cái đầu của Cà Mau, còn con số 12 là ngày xuất
phát của tổ chức phản động
nói trên: Ngày 12 tháng 5 năm 1981. CM còn là tên của phần cốt lõi nhất trong chiến dịch, đó là
kế hoạch đón lõng và bắt giữ tổ chức này cùng khối lượng lớn vũ khí và tiền giả
của tổ chức trên thâm nhập Việt Nam từ vùng bờ biển tỉnh Cà Mau trong
các năm 1981-1984. Công an Việt Nam giả làm lực lượng biệt kích đã thâm nhập để
liên lạc với Lê Quốc Túy và Mai Văn Hạnh nhằm tiếp tục phát hiện lực lượng cũng
như vũ khí và tiền của tổ chức này, đồng thời ngăn chặn các kế hoạch phá hoại
an ninh quốc gia mà tổ chức này định thực hiện.
Cuối năm 1983, Lực lượng An ninh
thực hiện kế hoạch CM12 đã buộc đối phương xâm nhập theo kế hoạch của Ban
chuyên án, với 15 chuyến bằng đường biển và 30 lượt tàu vào vùng biển Cà Mau, bắt toàn bộ 126 gián
điệp, biệt kích từ nước ngoài về, thu 132.278 kg (số tròn hơn 132 tấn) vũ khí và 299.750.000 đồng
tiền giả. (số tròn gần 300
triệu đồng). Bọn này đã bị buộc phải
bộc lộ 10 tổ chức và một số đầu mối trong nội địa.
Ngày 9
tháng 9 năm 1984, hai con tàu thâm nhập cuối cùng đổ bộ vào Việt Nam đã bị bắt
giữ cùng Mai Văn
Hạnh và Trần Văn Bá. Lê Quốc
Túy do bị bệnh nặng
nên đã không đi cùng chuyến này. Kế hoạch CM12 kết thúc.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, từ ngày 14 đến 18 tháng 12 năm 1984, Tòa án
Nhân dân Tối cao đã mở
phiên tòa xét xử và tuyên phạt tử hình 5 tên, tù chung thân 3 tên, tù từ 8 đến 20 năm 13 tên.
Trong ba năm tiếp theo, giai đoạn tiếp nối
của CM12 - kế hoạch ĐN-10 được thực hiện, phối hợp với lực lượng
an ninh Campuchia, buộc Lê Quốc Túy đưa hết quân đã huấn luyện ở Thái Lan về
Việt Nam.. Gần cuối
năm 1987, các toán xâm nhập cuối cùng qua đường Campuchia về Kiên Giang đã
bị bắt.
Ngày 30 tháng 1 năm
1988, đại diện của Lê Quốc Túy tại Pháp gửi cho các toán của ĐN-10 bức điện báo tin Lê Quốc
Túy đã chết ngày 25 tháng 1 năm 1988. Ngày 4 tháng 3 năm 1988, bức điện cuối
cùng được gửi về cho các toán ở trong nước với thông báo giải tán toàn bộ tổ
chức "Mặt trận thống nhất các lực lượng yêu nước giải phóng Việt
Nam".
Kế hoạch CM12 là một chiến công xuất sắc
của Công an Việt Nam.Tham gia trực tiếp chỉ đạo chiến dịch là thứ trưởng Cao
Đăng Chiếm.Thời kỳ này ông Phạm Hùng là Bộ trưởng Bộ Nội Vụ (chức năng,quyền
hạn giống Bộ Công an). Đại tướng Văn Tiến Dũng là Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng và
Thủ tướng là ông Phạm Văn Đồng…Đây là những vị lãnh đạo cực kỳ tài ba của nước
ta.Những năm cam go đó, nếu không có các vị thì không hiểu con thuyền cách mạng
Việt Nam sẽ đi về đâu?
Nhân sự kiện này,trong văn học
nghệ thuật đã xuất hiện các tác phẩm:Tiểu thuyết Đêm yên tĩnh của nhà văn Hữu Mai,Hồi ký Kế
hoạch CM-12 của Nguyễn Phước Tân.(nguyên cán bộ chỉ đạo Kế hoạch CM12). Phim truyền
hình dài tập Trò chơi sinh tử của hãng
phim TFS.
Tôi
vào thăm Nhà Trưng bày và ghi vào Sổ Cảm tưởng những dòng: “Tôi hết sức khâm phục trí tuệ và tài năng
của Công an Nhân dân Việt Nam. Chúc Công an Việt Nam thu nhiều thành tích mới
trong sự nghiệp giữ gìn an ninh chính trị và bảo vệ an toàn nền độc lập của đất
nước ta!
Trước
Khu Du lịch Hòn Đá Bạc có một cái chợ nhỏ bán đồ lưu niệm và đặc sản, có mật
ong rừng chính hiệu U Minh,có các loại hải sản tôm khô, mực khô. cá khô… Và có
một loài tép nhỏ phơi khô, (dân Trung gọi là con khuyếc dùng để chế biến món
mắm tôm hay ruốc tôm) giá rất rẻ, chỉ có 4 chục ngàn đồng/kg. Cậu Thiết mua đến
mấy ký.Nhà tôi cũng mua vài ký và mua mấy lít mật ong tràm, không biết thật hay
giả mà giá chỉ có 170 ngàn đồng/chai 700 mililít.
Chúng
tôi trờ lại thành phố Cà Mau, kịp thăm những đàn chim cả ngày đi kiếm ăn tận
đẩu tận đâu. Gần chạng vạng thì chúng quay về tổ ấm. Đây là nét dộc đáo của Cà
Mau. Trong thành phố dân cư đông đúc, xe cộ ầm ầm và rất nhiều tiếng động ồn ào
khác mà sao những con chim này không hề sợ. Những bức ảnh chúng tôi chụp đều
không đạt, vì trời đã nhá nhem và bọn chim thì bay trên cao. Chung quanh “Vườn
chim” đều rào bằng lưới sắt và mỗi đoạn đều có biển “Cấm vào”.
Cà Mau có rất nhiều sân chim, với hàng trăm loài chim, có nhiều
loài thuộc dạng quý hiếm cần được bảo tồn, quần tụ dưới tán rừng ngập mặn (rừng
đước) và rừng ngập lợ (rừng tràm). Trong đó, có một sân chim rất đặc biệt – sân
chim giữa lòng thành phố Cà Mau. Đây là sân chim nằm trong Khu tưởng niệm Bác
Hồ, tọa lạc tại khóm 1, phường 1, thành phố Cà Mau. Sân chim có diện tích
gần 5 hecta.
Đàn chim như múa lượn trên bầu trời thành phố
khi hoàng hôn buông xuống.
Tại đây, có hơn 10.000 cá thể chim muông đến làm tổ, sinh con, đẻ cái
rồi định cư ở đây. Trong đó, có rất nhiều loài cò, vạc, còng cọc, điên điển…
Buổi chiều, khi hoàng hôn buông xuống cũng là lúc đàn chim ríu rít tìm về tổ
ấm. Tiếng hót của chúng như một bản hợp
ca của đất trời ban tặng cho con người Cà Mau. Hàng ngàn đôi cò rượt đuổi nhau,
chim non nhốn nháo gọi mẹ, chú chim trống cất tiếng gọi bạn tình… giữa chốn
phồn hoa phố thị.
Các chuyên gia về môi trường thế
giới khi đến đây vừa ngạc nhiên, vừa thích thú trước cảnh tượng hấp dẫn, lạ
mắt: con bay, con đậu trên cành, con lò dò dưới đất, với những bộ lông muôn
màu, muôn sắc.
Cạnh
bờ một con mương có một bầy vịt lông màu nâu sáng, thân hình chỉ to hơn nắm tay
người lớn một chút. Có mấy người đang tranh cãi về tên của những chú vịt này. Người
thì bảo là vịt giời, người thì bảo là vịt kiểng, người thì bảo đó là một loài
chim. Chẳng biết ai là người nói đúng tên cả. Chỉ mong có một nhân viên quản lý
sân chim để hỏi cho ra nhẽ, nhưng chẳng gặp được nên cuộc thảo luận cũng chấm
dứt.
Chúng
tôi mời Trần Chí Thiết đi dùng bữa tối.Anh nhận lời và trở vào khách sạn lấy xe
máy cùng đến hiệu ăn “Vịt Cà Mau”.Chúng tôi chạm cốc với nhau mấy li rượu
“Giác”, đặc sản của miệt Sông Đốc, rối chia tay,kết thúc 1 ngày thăm thú mảnh đất cuối trời phương nam.
Kết thúc một ngày đi chơi với dì Ngọc, Linh
Đan nói rằng tuy ở Bạc Liêu, rất gần với Đất Mũi nhưng chưa bao giờ cháu được
đi và được biết về mũi Cà Mau. Ngày hôm nay, đối với cháu là một ngày đặc biệt đáng
nhớ. Cháu cảm ơn ông bà Bảo, dì Ngọc và bác Toàn nhiều lắm! Đã 19 giờ, chúng tôi
đưa Linh Đan về Bạc Liêu và tiếp tục hành trình đi Long Xuyên.
***
Từ Đất Mũi trở về lại Cà Mau,
Như
vậy là chì trong vòng 3 tháng, từ sau Nguyên Tiêu Ất Mùi (5 tháng 3 năm 2015
đến Tết Đoan Ngọ 20 tháng 6 năm 2015), hai cụ già 81 tuổi và 75 tuổi chúng tôi
đã “lên nơi chót vót non thiêng Yên Tử rồi về biển rộng đất Mũi Cà Mau”- Hai
chuyến đi, chuyến nào cũng đầy nguy hiểm đối với sức khỏe của người già. Song
ơn Trời, vợ chồng chúng tôi vẫn đi đến nơi về đến chốn an toàn, khỏe mạnh. Các
con cháu tôi vẫn lấy làm hãnh diện là nhờ phúc tổ nhà mình đầy đặn lắm mới được
như thế.
Tôi lại nhớ đến câu thơ: “Ta đi lên non
cao, ta đi về biển rộng” và lời bài hát “Biển của ta đâu có phải là ao nhà của
chúng!”. Ngoài trùng khơi kia “họ” đang lấn biển trời của chúng ta! Lại thôi
thúc tâm can của những con dân nước Việt phải ra sức bảo vệ biên cương biển đảo
của Tổ quốc mình!