175. Chúc mừng năm mới 2017.

175. Chúc mừng năm mới  2017

                      Nhân năm mới 2017, tôi có mấy bài văn tế và ca trù viết về dòng sông oai hùng, nơi tôi và gia đình đã sống hơn 40 năm nay. Viết để cảm ơn Dòng Đồng Nai đã cho tôi cảm hứng viết bản trường ca Âm vang một dòng sông, viết để ghi nhớ cái bút ký Dòng sông ký ức mãi mãi chảy xiết trong ngòi bút của  tôi.

DÒNG ĐỒNG NAI GHI DẤU OAI HÙNG

           

                                                                              Văn tế 

Hùng vĩ thay !

“Ngựa tế Đồng Nai…

 Rồng chầu ngoài Huế”

Người Miền Đông, tiếng hát vang lừng;

 Điện Trị An,  nước trào mạnh mẽ

Hào kiệt in dấu truyện Đường Rừng- văn nhân Lý Văn Sâm;

Dũng khí lưu danh thơ Nhớ Bắc – thi tướng Huỳnh Văn Nghệ

Trận La Ngà cắt đứt giao thông; 

Cửa Xuân Lộc mở toang trận thế  

         

Đồng Nai ta,

Gái Tân Phú làm giàu Tân Phú, hòn Đá Chồng gió nựng mây hôn;

 Trai Biên Hòa nổi tiếng Biên Hòa, trận Long Bình ngói tan trúc chẻ

Mênh mông Rừng Sác, sông Lòng Tàu thắm máu hùng binh;

 Lừng lẫy Khu Đ suối Bà Hào vang lời quốc thệ

Chôm chôm chín đỏ, lộng gió núi, lúc sớm nắng lên;

   Sầu riêng nây vàng, trĩu cành sương, trong chiều bóng xế

Nhơn Trạch, Long Thành, còi tầm  nhà máy vang khắp quê cha;
 Bình Sơn,Cẩm Mỹ lá non cao su xanh ngời đất mẹ

Phước Long Giang còn ghi dấu Vi tướng Thượng Xuyên;

Cù lao Phố mãi ngời công Thành Hầu Nguyễn Lễ

Mượn giấy trời cao viết bản trường ca;

Vay mực sông dài soạn  bài văn tế

Ý trào bút múa, lưu hậu thế lịch sử muôn đời;

Trông nguyệt ngắm hoa, niệm tiền nhân lòng người vạn tuế

Trống đại tri ân vẫn rung trong Hội Tân Lân;

Bát nước chiêu hùng còn vang giữa dòng Bến Nghé

Cầu Ghềnh nối mộng vàng cho quê hương mở mặt năm châu;            

Bến Cá tụ nghĩa lớn vì nước nhà vang danh bốn bể

Phước Long Giang trĩu nặng tình quê

 Con sông Đạ Đờng- dòng nước mát chẳng hề cạn khô, tưới tắm xứ Lộc Dã bao thế kỷ tràn đầy;

 Thi xã Bình Dương-  nguồn văn chương không ngừng bồi đắp, điểm tô đất Đồng Nai ba trăm năm có lẻ

Khơi đèn cho sáng, đọc lại cổ thư

Đốt trầm  cho thơm, ngắm vòng nguyệt quế

Yêu quý vô ngần, Trường ca dào dạt vượt qua ghềnh thác, Trấn Biên vững bền

Nâng niu quả ngọt, dòng sông lung linh sóng sánh muôn hoa, Đồng Nai diễmlệ!

Cẩn bút

Mai Lĩnh Sơn Xuân Bảo.

---------------------------------------------------------------------------------------------

     

         

 ĐỐI THOẠI VỚI THỦY THẦN SÔNG ĐỒNG NAI

  (Phỏng theo ý bài thơ Ngư phủ của Khuất Nguyên)

Thi nhân ngao ngán       

Đứng trên bờ sông

Ngắm dòng Phước Long

Con sông thân thiết

Chảy qua chín bậc [1]

Chảy trong ta oai hùng một bản trường ca

                                         ***

Thủy thần nhìn thấy liền hỏi:

-Nhà thơ Xuân Bảo đấy phải không?

-Có chi mà buồn chán, có chi mà tiếc nuối?

Thi nhân đáp lại thong dong :

Ta nghĩ về lòng người u tối

Gạt phắt Trường ca một cách vô lối

 “Âm vang một dòng sông”

Ta viết trong mười năm với bao tâm huyết

Thiên hạ cho đây là Đồng Nai sử lược

Một dòng sông rất đỗi tự hào

Của Miền Đông gian lao! 

                                              ***

Thủy thần nói :

-Thi nhân đừng câu nệ

Lũ ngu dốt như rác rưởi

Dòng sông này sẽ cuốn phăng

Đừng như Khuất Nguyên viết:

“Cử thế giai trọc ngã độc thanh

Chúng nhân giai túy ngã độc tỉnh”(2) 

Trường ca của thi nhân ta biết

Cả đất trời và người dân này biết

Tác phẩm Âm vang một dòng sông

Mãi mãi trường tồn như Phước Long giang thao thiết

Chở nặng phù sa cho đôi bờ xanh biếc

                                                    ***

Tạm biệt thủy thần 

Sang sảng tiếng Thơ ngân:

Nước sông Đồng Nai trong a

Ta ngàn lần yêu mến

Nước sông Đồng Nai đục a

Sẽ có ngày trong lại   

                                                Bửu Cự Uyên Thi

 ......................................................

(1) Sông Đồng Nai phát nguyên từ cao nguyên Lâm Viên chảy qua 9 bậc. Bậc cuối là thác Trị An, nay thành thủy điện.

(2) Thế kỷ trước, nhà thơ Đào Duy Anh đã dịch 2 câu này trong bài thơ Ngư phủ của Khuất Nguyên" Khắp đời đều đục mình ta trong. Mọi người đều say mình ta tỉnh”.

                                      --------------------------------------------------

                                    

                                      ĐAU ĐÁU MỘT DÒNG SÔNG

                                                                             Ca trù

Lời dẫn: Trong Thay lời tựa,của cuốn sách Âm vang một dòng sông ,Nhà Xuất bản Hội Nhà Văn cấp phép ấn hành năm 2009, nhà thơ Xuân Bảo đã viết: Tôi viết Trường ca này năm 1998 nhân kỷ niệm 300 năm Biên Hòa- Đồng Nai và sau gần 10 năm (1998-2008) mới hoàn chỉnh bước đầu.

           Trường ca này để tỏ lòng biết ơn các đấng tiền nhân một thời “mang gươm đi mở cõi” và những đồng bảo, đồng đội, đồng chí đã ngã xuống cho Đồng Nai đứng dậy !

           Đây là tấm lòng để tri ân một miền đất đã nuôi dưỡng một hồn thơ, một cõi thơ.

           Cũng như trên khắp mọi miền đất nước,hai chữ “giang sơn”dược mô tả rất rõ ràng trong những cặp phạm trù như Núi Nùng-Sông Nhĩ.Sông Lam-Núi Hồng, Non Mai –Sông Hãn, Núi Ngự – Sông Hương, Núi Ấn-Sông Trà…

           Tôi muốn nói lên những gì mà gần 40 năm qua tôi đã gắn bó với dòng sông Đồng Nai.

.

                             ĐAU ĐÁU VỚI MỘT DÒNG SÔNG

                                                                                               Ca trù

                        

Mưỡu :

Tấc lòng trút hết cho Thơ

Ba trăm năm cũ bây giờ là đây

Trường ca viết ba ngàn ngày *

Con sông thương nhớ đong đầy nỗi đau !

Hát nói :

Quê hương mới vì đâu ta chọn

Đất Đồng Nai sống trọn tình người

Nghiệp văn chương dẫu khó vẫn chưa thôi

Viết những điều mà trái tim mình mách bảo

Sách có câu “Văn dĩ tải đạo…”

Thơ có vần “ Đâm mấy thằng gian…”

Bước chân lưu lạc dặm đàng

Cận bát tuần vẫn sung bút lực

Chắp đôi cánh thần tiên giúp sức

Viết và viết là thiên chức trời cho

Dòng sông đau đáu lời Thơ

Mai Lĩnh Sơn Xuân Bảo

·       *Trường ca Âm Vang Một Dòng Sông tác già viết trong gần 10 năm (1998 – 2008 )